ANKARA (AA) - İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kuruluna ordunun yönetime el koyduğu Myanmar için harekete geçme çağrısı yaptı.
Merkezi New York'ta bulunan HRW'nin internet sitesinde yapılan açıklamada, BM Güvenlik Konseyinin (BMGK) cunta yönetiminden şiddeti sonlandırma ve mahkumları serbest bırakmasını istemek dışında Myanmarlılar için çok az şey yaptığı ifade edildi.
Açıklamada, BM Genel Kurulunun BMGK'yi aşırı boyutlara varan ihlalleri durdurması için harekete geçme konusunda destekleyebileceği vurgulandı.
BM Genel Kurulunun, cuntanın hak ihlallerini kınayan bir karar alması ve tüm BM üyelerine Myanmar'a silah transferini durdurması çağrısı yapması gerektiğinin altı çizilen açıklamada, böyle bir kararın devletler için yasal olarak bağlayıcılığı olmadığı ancak siyasi bir ağırlığının olacağı aktarıldı.
Açıklamada, söz konusu kararla, cuntaya güçlü bir işaret gönderilebileceği ve BMGK üyelerine yasal bağlayıcılığı olan bir karar çıkartması için baskı yapabileceği ifade edildi.
Hükümetlerin, Myanmar ordusuna satılan silah ve materyallerin halka yönelik ihlaller yapılması için kullanılabileceğini bilmesi gerektiğine dikkat çekilen açıklamada, silah ambargosunun bu tarz suçları önlemeye yarayabileceği belirtildi.
Açıklamada, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet'in de yakın zamanda uyardığı üzere Myanmar'daki durumun Suriye'de olduğu gibi tam anlamıyla bir çatışmaya doğru gitmesi ihtimalinin de silah ambargosuyla engellenebileceğine işaret edildi.
BM Genel Kuruluna Lihtenştayn tarafından sunulan "Myanmar'a tüm silah ve mühimmatın dolaylı ve doğrudan tedariki, satışı ve transferinin derhal durdurulmasına" ilişkin karar taslağının geçen hafta yapılacak oylamasının ertelendiği anımsatılan açıklamada, oylamanın yakın bir zamanda yapılması çağrısında bulunuldu.
Açıklamada, ABD, Fransa, İngiltere, Kanada, Almanya ve maddi destek sağlayan diğer ülkelerden de oylamanın mümkün olan en kısa sürede yapılması için Lihtenştayn ile çalışması istendi.
HRW'nin internet sitesindeki "Myanmar: Tayland devletinin sahibi olduğu şirket cuntayı finanse ediyor" başlıklı açıklamada, büyük bir kısmı Tayland devletine ait petrol ve gaz şirketi PTT'nin, Myanmar'da orduya bağlı şirketlerle ortaklık yaptığı ifade edildi.
Açıklamada, 2019'daki bir PTT ortak girişiminin, ordu ile ilişkili Myanmar Economic Corporation Limited (MEC) şirketine bir iş için yıllık yaklaşık 1 milyon dolar kira ödediğine dikkat çekildi.
ABD, İngiltere, Avrupa Birliği ve Kanada'nın MEC ve Myanmar Economic Holdings Public Company Limited (MEHL) şirketlerine orduya gelir sağladıkları için yaptırım kararı aldığı anımsatılan açıklamada, PTT'ye ülkede demokratik bir hükümet kurulana kadar tüm yatırımlarını askıya alması çağrısı yapıldı.
Açıklamada, yabancı hükümetlerden, PTT veya diğer şirketler tarafından yönetilen petrol ve gaz projelerinden, Myanmar ordusunun sivil hükümetin hukuka aykırı şekilde devrilmesini desteklemek için oluşturduğu Myanmar Devlet İdare Konseyine (SAC) dolaylı veya doğrudan ödeme yapılmasına engel olunması için önlemler almaları istendi.
PTT'nin alt kuruluşu olan PTT Oil and Retail'in (PTTOR) 2019'da Myanmar ordusuyla bağlantılı Kanbawza Group (KBZ) şirketi ile ortak girişimde bulunduğu kaydedilen açıklamada, Myanmar ordusuna yakınlığı ile bilinen Aung Ko Win'in KBZ'nin sahibi olduğunun altı çizildi.
BM bünyesindeki Uluslararası Myanmar Bağımsız Araştırma Misyonunun 2019'daki değerlendirmesine yer verilen açıklamada, KBZ'nin 2017'de Arakan eyaletindeki Arakanlı Müslümanlara (Rohingyalar) operasyon düzenleyen güvenlik güçlerine 4,7 milyon dolar bağışladığı, KBZ yetkililerinin soruşturulması ve insanlığa karşı suça yardımdan yargılanması gerektiği vurgulandı.
Açıklamada, KBZ'nin 20 yıldan uzun süredir MEHL ile de ortak işler yaptığı kaydedildi.
PTT'nin, cunta ile bağlantılı olduğu gerekçesiyle hakkında yaptırım kararı olan kişilerin yönetimindeki başka şirketlerle de iş yapmak üzere anlaştığına dikkat çekilen açıklamada, Myanmar Devlet İdare Konseyinin darbeden sonra bakanlıklar ve devlet iştiraklerine el koyduğu anımsatıldı.
Açıklamada, Tayland'ın ekonomiyle ilgili yetkililerine, yaptırım uygulayan ülkelerle iş birliği yapması çağrısında bulunuldu.