2023 Mali Yılı Bütçe Planı, Salı günü düzenlenen Prinsjegdag'da Ekonomi Bakanı Sigrid Kaag tarafından Temsilciler Meclisi'ne sunuldu. Geçen yıl ara ara basına sızdırılan ve koalisyon ortaklarıtarafından hazırlanan bütçe planına göre bu yıl vatandaşların satın alım gücü yüzde 6,6 düşeceği ve önümüzdeki yıl yüzde 3,9 artacağı tahmin ediliyor.
Milyonlar Notası Temsilciler Meclisi'ne tasarı olarak sunulmuş olup, nihai bir plan değildir. Meclisin yakın bir zaman içerisinde sunulan bütçe teklifi ve vergi planlarını oylaması gerekiyor.
İşte 2023 yılı mali bütçe tasarısının detayları:
Gelir
- Merkezi Planlama Ofisi (CPB) hesaplamasına göre satın alım günü önümüzdeki yıl yüzde 3,9 artacak. Vatandaşın alım gücünün artırılmasına destek sağlamak için 17,2 milyar euro bütçe ayrıldı.
- Asgari ücrete yüzde 10 zam yapılacak. WW ve AOW ödenekleri de asgari ücrete bağlı olarak artırılacak.
- Kira yardımı ödeneği (Huurtoeslag) aylık 16,94 euro artacak.
- Sağlık yardımı ödeneği (Zorgtoeslag) yıllık 412 euro (Ayda 34 euro) artırılacak. Ayda ödenebilecek en yüksek sağlık yardımı ödeneği 154 euro olacak.
- Çocuğa Bağlı Bütçe (Kindgebondenbudget) tutarı artırılacak.
- Çocuk bakım ödeneği maksimum geri ödemesi de artırılıyor. Şuanda yüzde 95 olan geri ödeme miktarı yüzde 96’ya çıkartılıyor.
Gaz ve elektrik
- 1 Ocak tarihinden itibaren yılın sonuna kadar gaz ve elektrik faturalarına tavan fiyat uygulanacak. Teoride ocak ayında başlaması düşünülen uygulamanın pratikte kasım ayından itibaren uygulanabileceği belirtildi. Faturalar ortalama 1200 metreküp gaz ve 2400 kilovatsaat elektrik tüketimi üzerinden hesaplanacak. Bu tüketimi geçen hanelerde fatura bedeli piyasa değerinden hesaplanacak. Başka bir değişle az kullanan az, çok kullanan çok ödeyecek. Kullanımdaki tavan fiyat ise 1 metre küp gaz için 1,50 euro ve bir kilovatsaat için de 70 sent olarak hesaplanacak
- Elektrik faturasını ödeyemeyen kişiler için acil durum fonu oluşturulacak. Kabine bunun için 50 milyon euro ayıracak. Ayrıca, ödeme temerrütleri nedeniyle Ekim ve Nisan ayları arasında kimsenin abonelik sözleşmeleri fes edilemeyecek. Bunun için enerji şirketleri ile yapılan anlaşmaya göre daha esnek ödeme düzenlemeleri yapılacak.
- Düşük gelirliler için enerji ödeneği verilecek. Aynı bu yıl olduğu gibi belediyeler vasıtasıyla sosyal minimum gelirin yüzde 120’sine kadar geliri olan vatandaşlara 1300 euro ek enerji desteği verilecek. Önümüzdeki yıl ödenecek bu ödeneğin bir kısmı bu yıldan verilecek.
- Akaryakıt vergilerine uygulanan indirimli tarife uygulaması 1 Temmuz 2023 tarihine kadar uzatılacak.
- 2021 Yılında 50.000 euro olan vergiden muaf birikim miktarı, 2022 için 57.000 euroya çıkartıldı.
- Gelir vergisinde indirime gidilecek. Geliri 70.000 euroya kadar olanların gelir vergisi oranları düşürülecek. Çalışanların maaşlarına uygulanan gelir vergisi indirimi (Arbeidskorting) artırılacak. Bu da çalışanın biraz daha fazla maaş almasına katkı sağlayacak. Bu değişikliği gerçekleştirmek için 500 milyon euro bütçe ayrılacak.
- Serbest meslek sahipleri (zzp’ers) için uygulanan kesintiler azaltılacak.
- Konut yatırımcıları veya ticari mülk satın alanlar için uygulanan transfer vergisi oranı yüzde 8’den yüzde 10,4’e yükseltilecek.
Öğrenciler
- Ailesinden ayrı kalan öğrencilerin aldığı ödenek miktarı 2023 eylül ayından itibaren 165 euro artacak. Bu miktar 2023-2024 eğitim yılında tekrar yürürlüğe girecek olan karşılıksız temel bursun üzerine eklenecek.
Sağlık
- Temel sağlık sigortası aylık prim miktarına 11 euro zam yapılacak. Aylık prim miktarı 137 euro olacak. (Hükümetin belirlediği temel sağlık sigortası aylık prim bedeli şirketten şirkete farklılık göstermekte)
- Zorunlu sağlık sigortası katkı payı ise 385 euro olarak kalacak.
- Halk sağlığını güçlendirmek adına önümüzdeki yıl alkolsüz içecekler ve tütün ürünlerine uygulanan tüketim vergileri artacak.
Hükümete göre genel görünüm
- Kabinenin planına göre, gelecek yıl toplam 395 milyar euro harcama yapılacak ve 366,4 milyar euro gelir elde edilecek. Hükümet bu yıl için yüzde 4,6 ve gelecek yıl içinse yüzde 1,5 büyüme tahmininde bulunuyor. Enerji krizi daha da tırmanmazsa enflasyonun bu yılsonunda yüzde 9,9’da kalacağı ve gelecek yıl yüzde 2,6’ya ineceği öngörülüyor.
Fotoğraf kaynak: Euan Cameron- Unsplash