Etiyopya Dışişleri Bakanı Mekonnen, Hedasi Barajı müzakerelerinde Mısır ve Sudan'dan "yapıcı yaklaşım" bekliyor
ANKARA (AA) - Etiyopya Dışişleri Bakanı Demeke Mekonnen, Nil Nehri üzerinde inşası sürdürülen Hedasi Barajı (Büyük Rönesans Barajı) üçlü müzakere sürecinde Mısır ve Sudan'ın yapıcı bir yaklaşım izlemesini umduklarını belirterek, barajın dolumu ve işletimi konusunda anlaşmaya hazır olduklarını dile getirdi.
Etiyopya Dışişleri Bakanlığınca "Büyük Etiyopya Rönesans Barajı: Afrika Birliği Liderliğindeki Müzakerelerin Durumu Hakkında Bir Güncelleme" başlıklı çevrim içi konferans düzenlendi.
Etiyopya Dışişleri Bakanı Mekonnen, Hedasi Barajı'nın aşırı yoksulluk yükünü ortadan kaldıracağını ve 60 milyon Etiyopyalıya temiz enerji erişimi sağlayacağını belirtti.
Hedasi Barajı'nın sadece bir Etiyopya projesi olmadığını aktaran Mekonnen, eylemlerinin 2015'te Sudan, Etiyopya ve Mısır arasında imzalanan ilkelerin beyanında yer alan uluslararası hukuk ilkeleri üzerine inşa edildiğini kaydetti.
Mekonnen, barajın dolum ve işletimiyle ilgili ikili müzakerelerinin 2017'den bu yana devam ettiğini belirterek, "Nil Havzası ülkeleri, özellikle Mısır ve Sudan, Nil nehirleri üzerinde tam kontrol sahibi olma iddiasından vazgeçmek zorunda kalacaklar." dedi.
Projenin siyasileştirilmesine kimsenin hakkının olmadığına işaret eden Mekonnen, bunun yerine, teşvik, iş birliği, anlayış ve bütünleştirme ruhunun hakim olması gerektiğine değindi.
Mekonnen, "Mısır ve Sudan'ın üçlü müzakere süreci çerçevesinde kazan-kazan sonucu elde etmek için yapıcı bir yaklaşım izleyeceğini umuyoruz. Kapsamlı bir anlaşmaya varmak için müzakereler devam ederken, dolum ve işletim konusunda anlaşmaya hazırız."
- Hedasi Barajının dolumu ve işletilmesi
Hedasi Barajı müzakere ekibi üyesi Yilma Sileshi de "Dolum ve Uzun Vadeli İşletme Yönü" başlıklı bir sunum gerçekleştirdi.
Nil Nehrinin 115 milyon Etiyopyalı için hayati ve önemli bir kaynak olduğunun altını çizen Sileshi, Hedasi Barajını dolduracak suyun nereden ve nasıl elde edileceğine ilişkin detaylara değindi.
Hedasi Barajı'nın işletimine ve ilk dolumuna ilişkin bilgiler paylaşan Sileshi, bu konuda ülkeler arasında bir anlaşmazlık olmadığını dile getirdi.
Sileshi sunumunun devamında Etiyopya, Mısır ve Sudan'ın Hedasi Barajı'nın işletimine ilişkin teklifleri ve su tahsisi sorununa ilişkin detaylara yer verdi.
- Hedasi Barajı anlaşmazlığı
Mısır, Etiyopya ve Sudan arasındaki müzakerelerden, anlaşmazlıklar nedeniyle 10 yıldır sonuç alınamıyor.
Baraj, Mavi Nil suları üzerine Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede inşa ediliyor.
Elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 90'ını hidroelektrik santrallerinden sağlayan Etiyopya, Afrika'nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve komşu ülkelere elektrik satmayı amaçlıyor.
Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile bir anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken, Kahire ve Hartum yönetimleri ise Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü anlaşmaya varılması gerektiğini vurguluyor.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, 30 Mart'ta Süveyş kentinde düzenlediği basın toplantısında, Hedasi Barajı'nın doldurulması ve işletilmesi konusunda bağlayıcı bir yasal anlaşmaya varmayı ümit ettiklerini söylemişti.
Etiyopya, Mısır ve Sudan arasında sekteye uğrayan müzakerelerin ardından geçen hafta Afrika Birliği himayesinde Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin başkenti Kinşasa’da yeniden başlayan görüşmeler, herhangi bir ilerleme olmadan sona ermişti.
