Fas'ta tartışmalı Hint keneviri yasa tasarısının seçim öncesinde kart olarak kullanıldığı savunuluyor

UCDE (AA) - ABDULMECİD EMYAY - Fas'ta kaçakçılığın artmasına neden olabileceği yorumları nedeniyle bir süredir tartışmalara neden olan Hint kenevirinin meşrulaştırılması konusu, bu kez seçimler öncesinde siyasi bir kart olarak kullanıldığı yorumlarını beraberinde getirdi.

Sanhace Amazigleri (Berberi) Derneği Başkanı aktivist Şerif Edradak, Hint kenevirinin tıbbi ve endüstriyel amaçlar için kullanımını yasallaştıran tasarıya ilişki görüşlerini AA muhabiriyle paylaştı.

Kenevirin, genelde seçimler yaklaştığında ülkenin kuzeyi için siyasi bir kart olarak kullanıldığını söyleyen Edradak, 2013 ve 2016 yılları arasında Asalet ve Muasır Partisi ile Bağımsızlık (İstiklal) Partisi'nin bu kartı kullanarak, Hint kenevirinin tıbbi ve endüstriyel amaçlarla kullanılmasına izin veren ve maddenin ekimiyle ilgili suçu bulunanların affını öngören yasa önerilerinde bulunduğunu anlattı.

Bu iki partinin kendilerini çiftçileri savunan taraflar konumunda göstermek istediğini kaydeden Edradak, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin ise o zamanlar, bu iki partinin tasarının kanunlaşması durumunu kullanmasından çekinmesi ve sahip olduğu ideoloji nedeniyle önerileri reddettiğini belirtti.

Tüm bunlara rağmen mevcut durumun daha farklı olduğunu ifade eden Edradak, tasarının Tarım, Sağlık ya da Sanayi bakanları tarafından değil, İçişleri Bakanı tarafından sunulduğuna dikkati çekti.

Edradak, İçişleri Bakanlığının, yasa tasarısının siyasi olarak kullanılmaması için tasarıyı tartışma amaçlı partizan toplantıları engellediğini kaydetti.

- Tasarı, PJD içinde görüş ayrılığına neden oldu

İktidarın büyük ortağı Adalet ve Kalkınma Partisi (PJD) içinde de tasarının yasalaşması konusuyla ilgili net bir tutum belirlenemedi.

Tasarının Bakanlar Kurulunda onaylanmasının ardından PJD eski Genel Sekreteri Abdulilah Benkiran, mart ayında parti üyeliğini askıya aldığını açıkladı. Eski Genel Sekreterin bu tavrı parti içinde ve ülke gündeminde epey ses getiren bir gelişme oldu.

Parti içinde de bu tasarı reddediliyormuş gibi görülse de, üyelerine göre anlaşmazlığın temelinde, hükümetin tasarıyı geçirmeye çalıştığı bağlam ve zaman faktörleri yer alıyor.

- Tasarının yasallaştırılması için uygun zaman değil

Konuyla ilgili görüşlerini AA muhabiriyle paylaşan PJD Genel Sekreterliği Üyesi Abdulaziz Eftati, partinin 20-21 Mart tarihlerinde düzenlediği toplantıda tüm belirsizliklerin netleştiğini söyledi.

Görev süresi dolacak olan hükümetin son döneminde böyle bir projeyi uygulamasının doğru olmadığı yönünde pek çok değerlendirme bulunduğunu ve bunun toplum yararına olmadığını ifade eden Eftati, tasarının yasallaştırılması için uygun zaman seçilmediği değerlendirmesinde bulundu.

Eftati, partinin parlamentodaki iki bloğu içinde uygun koşullar ve anlaşma sağlanana kadar bu konunun ertelenmesinin bir çözüm yolu olabileceğini kaydetti.

PJD'nin iki bloğunun, yasanın önerilen biçimde oylamaya sunulmasında ısrarcı olunması durumunda karşı oy kullanacağını belirten Eftati, Hint kenevirinin kesin olarak uyuşturucu olması nedeniyle sigara içmede kullanılmasının haram olduğu yönündeki içtihat nedeniyle kendisinin de önerilen şekliyle yasaya karşı olduğunu dile getirdi.

Eftati, karşı olmasının bir diğer nedenini de "uyuşturucu ticareti gibi yasak faaliyetleri reddeden ve tarım bölgelerindeki küçük çiftçilerin sömürüden kurtarılması gerektiğini düşünen toplumun bir kesimiyle aynı görüşü paylaşması" şeklinde açıkladı.

- Çiftçiler düşünüldüğünde en iyi çözüm tasarının yasalaşması

Bağımsızlık Partisi Meclis Bloğu Başkanı Nureddin Madyan ise hint keneviri meselesinin siyasi olarak kullanıldığı sözlerinin gerçeği yansıtmadığını dile getirdi.

Siyasi parti destekçilerine yönelik bazı hesapların olduğunu belirten Madyan, genellikle de ülkenin kuzeyinde tarihi bir konumu bulunan Bağımsızlık Partisi destekçilerinin hedef alındığını ifade etti.

Madyan yasa tasarısına onay verenler tarafında yer almanın sabit bir seçim tabanına sahip partisi için "cesaret ve macera" olduğunu savundu.

Oy birliğiyle gelinen noktanın, tasarının yasallaşması şeklinde olduğunu aktaran Madyan, bölgede yaşayan çiftçilerin, hiçbir tarafın kabul edemeyeceği yasadışı ekim nedeniyle adli süreçlere tabi tutulduğu ve onların içinde bulunduğu bu duruma çözüm getirilmesi, korku ve endişeden kurtarılması gerektiğini belirtti.

Madyan, çiftçilerin yasal bir şekilde tıbbi ve endüstriyel amaçlarla Hint keneviri üretiminin en iyi çözüm olduğunu vurguladı.

Medyada yer alan haberlerde, Hint keneviri ekimi, tüketimi ve kaçakçılığıyla ilgili vakalarda aranan yaklaşık 40 bin kişi olduğu ifade ediliyor.

Hint kenevirinin tıbbi ve endüstriyel amaçlar için kullanımını yasallaştıran tasarı, 11 Mart'ta Bakanlar Kurulunda onaylanmıştı.

Yasa tasarısının sunum raporunda, "yasal kenevir ekim alanlarının geliştirilmesinin, çiftçilerin gelirini artıracağı ve onları uluslararası uyuşturucu kaçakçılığı ağlarından koruyacağı" aktarılmıştı.

PJD'nin eski lideri Abdulilah Benkiran, bu durumu protesto etmek için parti üyeliğini askıya almıştı.

Hint kenevirinin kullanımının meşrulaştırılması konusu bir süredir Fas'ta tartışmalara neden oluyor. Bazı gruplar, kenevirin diğer mahsuller gibi ekilebileceğini savunurken, bazıları ekim yapılan yerlerde kaçakçılığın artabileceği uyarısında bulunuyor.

Fas'ta Ekim 2021'de parlamento ve yerel seçimlerin yapılması bekleniyor.