İran Meclis Başkanı: "UAEA, nükleer faaliyetlerimizle ilgili görüntülere ulaşma hakkına sahip değil"
İSTANBUL (AA) - İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) İran'daki nükleer tesislerin faaliyetlerini içeren görüntülere ulaşma hakkını yitirdiğini söyledi.
Fars Haber Ajansına göre, İran Meclisinde ABD'nin İran'a yönelik yaptırımları kaldırması için tanınan 3 aylık sürenin sonuna gelinmesi ve UAEA ile yapılan anlaşmaya göre bu süre zarfında yaptırımların kaldırılmaması durumunda İran'ın nükleer tesislerindeki faaliyetlerine dair görüntüleri UAEA'ya vermemesi konuları gündeme geldi.
Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması İçin Stratejik Eylem Planı'na işaret eden Kalibaf, "Stratejik eylem planı zamanında uygulanmalıdır. Bunun takipçisi olacağız." dedi.
Yaptırımların kaldırılması için verilen sürenin dün dolduğunu hatırlatan Kalibaf, şunları kaydetti:
"Yaptırımların kaldırılmaması durumunda görüntülerin silineceğine dair 3 aylık süre dün sona erdi. UAEA, nükleer faaliyetlerimizle ilgili görüntülere ulaşma hakkına sahip değil."
- İran'da hükümetin itirazlarına rağmen onaylanan "nükleer yasa"
Muhafazakarların çoğunlukta olduğu İran Meclisi, nükleer bilimci Muhsin Fahrizade'nin 27 Kasım 2020'de öldürülmesinden kısa süre sonra nükleer faaliyetleri hızlandırmayı hedefleyen "Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması İçin Stratejik Eylem Planı" yasasını 1 Aralık 2020'de çıkarmıştı.
Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin başkanlığındaki hükümet, dış politikada ülkeyi zora sokacağı gerekçesiyle itiraz ettiği yasayı, Anayasayı Koruyucular Konseyinde nihai onayı almasının ardından uygulamak zorunda kalmıştı.
İran Atom Enerjisi Kurumunun uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük düzeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zorunlu kılan yasa, nükleer anlaşmanın taraflarının iki ay içinde Tahran'ın bankacılık ilişkilerini ve petrol ihracatını normale döndürecek adımlar atmaması halinde, İran'ın NPT kapsamında 2016'dan bu yana gönüllü olarak uyguladığı Ek Protokol'den ayrılmasını gerektiriyordu.
UAEA Başkanı Rafael Grossi, 21 Şubat'taki Tahran ziyaretinde yaptığı görüşmeler sonucunda geçici teknik uzlaşı sağlandığını ve bu kapsamda 3 ay daha UAEA'nın temel doğrulama ve izleme faaliyetlerinin "sınırsız" süreceğini açıklamıştı.
İran Atom Enerjisi Kurumu ise konuyla ilgili açıklamasında, Güvenlik Denetimi Anlaşması dışında UAEA'ya başka bir denetleme imkanı tanınmayacağını ifade ederek, yalnızca 3 ay süreyle bazı nükleer faaliyetlerinin kaydedileceğini ancak belirtilen süre içinde yaptırımların kaldırılmaması halinde kayıtların UAEA'ya verilmeyeceğini belirtmişti.
Avusturya’nın başkenti Viyana’da 6 Nisan'da başlayan ve Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan İran nükleer anlaşmasının tam uygulanması ve ABD’nin yaptırımları kaldırarak, anlaşmaya dönüşünün ele alındığı görüşmeler, taraf ülkelerin temsilcilerinin katılımıyla sürüyor.