Rusya'daki Afganistan genişletilmiş üçlü toplantısında Taliban'a "saldırıları durdur" çağrısı

MOSKOVA (AA) - Rusya, Çin, ABD ve Pakistan, Afganistan krizinin çözümü ve barışın sağlanması için Taliban’a saldırılarını durdurma çağrısı yaptı.

Rusya’nın ev sahipliğinde başkent Moskova’da Rusya, ABD, Çin ve Pakistan'ın Afganistan temsilcilerinin katıldığı Afganistan meselesi çözümüne ilişkin genişletilmiş üçlü toplantı sona erdi.

Türkiye adına Dışişleri Bakanlığı Güney Asya Genel Müdürü Büyükelçi Hakan Tekin’in katıldığı toplantıda, Katar, Afganistan ve Taliban’dan da temsilciler yer aldı.

Toplantı sonrasında yapılan ortak açıklamada, 2019 ve 2020’de yapılan görüşmelerin ve bildirilerin ruhuna uygun olarak hareket edildiği ifade edildi.

Afgan halkının savaşın sona ermesi, kalıcı ve adil bir barış talebinin kabul edildiği, sürdürülebilir barışa siyasi ve diplomatik çözümle ulaşılabileceğinin teyit edildiği açıklamada, "Afganistan’daki çatışmanın tüm taraflarını ülkedeki şiddet seviyesini düşürmeye, Taliban hareketini de daha fazla can kaybını önlemek amacıyla ilkbahar-yaz döneminde saldırıları durdurmaya, siyasi ve diplomatik bir çözüme ulaşmak için elverişli bir atmosfer yaratmaya çağırıyoruz." ifadeleri kullanıldı.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2513 sayılı kararı gereği İslam Emirliğinin yeniden kurulmasının desteklenmediği vurgulanan açıklamada, Afganistan hükümeti ve Ulusal Uzlaşma Yüksek Konseyi’ne Taliban ile diplomatik bir çözüm konusunda açıkça görüşme başlatması için çağrı yapıldı.

Afganlar arası görüşmelere katılanların bir an önce çatışmanın çözümüne ilişkin temel meseleleri tartışmak için çağrıda bulunulan açıklamada, gelecekteki barışçıl ve istikrarlı bir Afgan devletinin temellerinin siyasi yol haritasının içeriğinin tartışılması ve barış anlaşmasının imzalanması gerektiği vurgulandı.

Açıklamada, "Erken bir diplomatik çözümü teşvik etmek ve desteklemek için halen devam etmekte olan tüm uluslararası çabaları kabul ediyor ve memnuniyetle karşılıyoruz." ifadelerine yer verildi.

- ABD’nin Taliban ile anlaşması ve Afganlar arası barış görüşmeleri

ABD, 29 Şubat 2020’da Taliban ile Doha’da barış anlaşması imzaladı. Afganistan’da asker bulunduran müttefiklerine danışmadan hareket eden ABD, Taliban’a tüm yabancı güçlerin 1 Mayıs 2021’e kadar çekileceği sözünü verdi. Taliban yabancı güçlere saldırmamayı taahhüt etmesine karşın Afgan güvenlik güçlerine yönelik eylemler anlaşma dışında kaldı. Taliban ve Afgan yönetimi karşılıklı olarak binlerce kişiyi serbest bıraktı. Afgan tarafları nihai anlaşmanın müzakeresi için ocakta usul ve yöntemde anlaştı ancak 22 Şubat’ta başlayan müzakerelerde içerik kısmına geçilemedi.

Kabil yönetimi, Taliban’dan öncelikle kapsamlı ateşkes uygulamasını istiyor ve geçiş hükümeti talebini reddediyor. Taliban, terör örgütleri listelerinden çıkabilmek için ABD’nin taahhüdünü yerine getirmesini de istiyor.

ABD son olarak, 8 Mart’ta, 90 gün zarfında şiddetin azaltılması ve taraflar arasında geçiş hükümeti kurulması önerisinde bulundu. Yabancı güçlerin çekilmesi için takvim vermedi. Afgan tarafları ile ABD’nin teklifiyle görüşmelerin nisanda Türkiye’de devam etmesi kararlaştırıldı.