Türkiye, İsrail'in işgal ve saldırılarına rağmen umudunu yitirmeyen Gazzeli kitapçıları yalnız bırakmadı

İSTANBUL (AA) - AİŞE HÜMEYRA BULOVALI - Filistin halkı İsrail'e karşı mücadelesini eğitim ve kültür alanında da sürdürmeye devam ediyor.

Filistin'in Gazze Şeridi'nde bulunan kütüphaneler, kitabevleri ile yayınevleri, İsrail'in 11 gün boyunca sürdürdüğü saldırıların etkisi altında kalan yerler arasında yer aldı.

İsrail'in mayıs ayının başında Mescid-i Aksa'da başlattığı saldırıların ardından Gazze Şeridi'ne 10 Mayıs'ta başlattığı taarruz, Hamas ile varılan ateşkes doğrultusunda 21 Mayıs'ta yerel saatle 02.00'de sona ermişti.

Saldırılarda 66'sı çocuk, 39'u kadın olmak üzere 254 kişi hayatını kaybetti. En az 75 bin kişi yerinden edilirken, 1800 konut yıkıldı ve 6 bin 800 mesken zarar gördü.

Saldırı süresince birçok ev ve iş yerlerinin yanı sıra yaklaşık 24 kültür, eğitim ve medya merkezinin yer aldığı Rimal mahallesindeki "Kihil" binası da yıkıldı.

Yıkımın ardından kitabevi sahiplerine ulaşan Kızılay başta olmak üzere Türkiye'den birçok yardım kuruluşunun yanı sıra Basın Yayın Birliği, Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği ve Türkiye Yazarlar Birliği İstanbul Şubesi yönetimi yayıncıların yanında olduklarını ve ellerinden gelen her türlü desteği vereceklerini belirtti.

Sosyal medyada videosu yayınlanan Gazze'nin büyük kitabevlerinden birinin sahibi Şaban Aslim, enkazın önünde verdiği demeçte gözyaşlarını tutamayarak, "Burası benim hayalimdi. Yani burası sadece bir dükkan değildi. Benim hayalimdi. Bana çok fazlaya mal oldu. Uzun geceler yatmadım. Yıllarca yatmadım. Kitabevini açmaya param yetsin diye yemek yemeyi bıraktım. Elhamdülillah. Her halimize şükürler olsun." ifadelerini kullanmıştı.

Röportajın ardından Aslim'e hemen ulaşan Türk Kızılay'ı Gazze yetkilileri, Şaban Aslim'e yeniden bir kitabevi açması konusunda destek vermelerinin yanı sıra gıda yardımları ile bu kitabevinden faydalanan 20 ailenin ihtiyaçlarına da yardımcı olacaklarını dile getirdi.

Aslim, Türk halkına ve Kızılay'a kendi davalarının yanında oldukları için teşekkürlerini ileterek, "Bu kitabevi projem oldukça küçük bir parayla başladı. Taksitle ödeyerek, yaklaşık 3 yılda her şeyi tamamladım. Her şey hazırdı. İlk önce küçük kitaplar vardı. Ondan sonra yavaş yavaş diğer kitapları, makineleri temin ettim. Maalesef 18 Mayıs'ta da bombalandı." dedi.

- "Kitabevlerinin yeniden hayata dönmesi için Kızılay olarak elimizden ne gelirse yapacağız"

Kızılay Genel Müdürü Dr. İbrahim Altan da AA muhabirine verdiği açıklamada, şunları kaydetti:

"Gazze'ye yönelik son saldırılarda bizce temel insan hakları arasında olması gereken kültür sanat ortamları da zarar gördü. Kapalı bir alanda yaşamak zorunda kalan Gazzelilerin nefeslendiği kitabevlerinin tahrip edilmesine çok üzüldük. Gazze'de bulunan delegasyonumuzdaki görevli arkadaşlarımız hemen mağdur kardeşlerimizle görüştü ve hem Kızılay'ın hem Türkiye'nin desteğini bildirdi. Kitabevlerinin yeniden hayata dönmesi için Kızılay olarak elimizden ne gelirse yapacağız. Gazze'de gıda paketlerimiz, ambulans yardımlarımız, kira desteklerimiz gibi kardeşlerimizin neye ihtiyacı varsa desteğimiz sürecek."

Kitabevleri için uluslararası olarak açılan kampanyaların ardından gerekli fona da kısa sürede ulaşıldı.

- "İsrail, Filistin kimliğini ve kültürünü yok etmek istiyor"

Binanın hedef alınması sonucunda Gazze Şeridi'nin en büyük yayın ve dağıtım evlerinden biri olan Semir Mansour'un kitabevi de yerle bir olan merkezler arasında yer aldı.

Yaklaşık 20 yıldır bu işle meşgul olan Mansour, İsrail'in kütüphaneleri, yayınevlerini ve kültür merkezlerini hedef almasının gerçek nedenini bilmediğini söyledi.

Mansour, yıkılan kitabevinde çocuk hikayeleri, akademik, bilimsel, edebi ve kültürel kitapların yanı sıra farklı dillerden çevrilmiş eserlerle birlikte yaklaşık 100 bin kitabın bulunduğunu aktararak, "İsrail, Filistin kimliğini ve kültürünü yok etmek istiyor." dedi.

Bu kitabevi bünyesinde ayrıca Filistinli yazarların farklı türlerde kaleme aldıkları yüzlerce kitabı okurlarla buluşturduklarına işaret eden Mansour, bu eserlerin aynı zamanda uluslararası kitap fuarlarına gönderildiğini, Mısır, Suriye, Lübnan, Kuveyt ve Katar'daki yayınevlerine de dağıtıldığını anlattı.

Semir Mansour, burada aralarında "Sefiller" ile "Suç ve Ceza"nın bulunduğu birçok ünlü uluslararası romanı da Arapçaya çevirdiklerini dile getirerek, kütüphanenin yıkılmasıyla yaklaşık 700 bin dolar maddi kayba uğradıklarını ifade etti.

Kitabevinde 15 kişinin çalıştığını ve şu anda işsiz olduklarını belirten Mansour, "Çalışanlarım tek iş fırsatlarını ve geçim kaynaklarını kaybettiler. 20 yılı aşkın süredir matbaacılık, yayıncılık ve dağıtım alanında çalışıyorum. Bu yüzden bu yıkıma rağmen bu yolculuğa sıfırdan, yeniden başlayacağız. Bu anlamda kütüphane için yeni ve uygun bir yer aramaya başladık. İşleri yeniden düzenlediğimizde kitap yayınlamaya da devam etmeyi düşünüyoruz." diye konuştu.

Mansour, destekleri adına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a ve Türk halkına teşekkür ederek, Kızılay ekibine Kur'an-ı Kerim hediye etti.

- "Düşmanı tanımanın ilk adımı öncelikle onunla nasıl mücadele edileceğine anlamaktır"

Aynı binada bulunan Nefha Eğitim, Diller ve Çeviri Merkezi'nin sorumlusu Ahmed Al-Felliyt ise İsrail'in Filistin halkını tamamen görmezden gelerek, eğitimsiz ve cahil bırakmak istediği tespitini paylaştı.

Al-Felliyt, merkezde uygulamalı olarak 7 yıldır binlerce Filistinliye İbranice öğrettiklerini belirterek, bu durumun İsrail'i oldukça rahatsız ettiğini söyledi.

İsrail'e karşı mücadelenin sadece silah ve bombalarla olmayacağını, bu yüzden eğitim ve kültür anlamında da Filistinliler olarak kendilerini geliştirmeye devam ettiklerine dikkati çeken Al-Felliyt, "Onlar bizim yaptıklarımızı engellemeye çalışıyorlar. İlim, herhangi bir sorunla mücadelenin ilk adımıdır." değerlendirmesinde bulundu.

Filistinlilerin İbranice öğrendikten sonra İsraillilerin kendilerine yaptıklarından haberdar olduklarını ve bu durumdan da İsrail yetkililerinin hoşlanmadığını aktaran Al-Felliyt, şunları kaydetti:

"Bilgi herhangi bir sorunla başa çıkmanın ilk adımı olduğundan, her zaman yaptıklarını da Araplardan gizlemeye çalışıyorlar. Buranın yerle bir olması, bir sürü zarara uğramamız bizim mücadele inancımızı hiçbir zaman değiştirmez. Biz hala güçlü ve kuvvetliyiz. Kimse bizim bu irademizi sonlandıramaz."

Ahmed Al-Felliyt, son üç yılda merkezin Türkçe, Almanca, Fransızca, Korece ve Çince dillerinde de eğitim verdiğine dikkati çekerek, "İsrail hedefinden kurtulan eğitim merkezlerinden birinde öğrencilere şu anda eğitim vermeye devam ediyoruz. Eski merkezimizin hedeflenmesiyle birlikte bu acımasız saldırıda bizim de yaklaşık 40 öğretmenimiz işsiz kaldı." ifadelerini kullandı.

- "İsrail hayallerimi paramparça etti"

Kahil binasında yıkılan yerlerden biri olan Vizyon Kitabevi'nin sahibi 36 yaşındaki Ramazan en-Nuceyli ise mekanda sadece kitap satmadıklarını, çeşitli kumaşlar, ahşap ve cam üzerine baskı atölyeleri gerçekleştirdiklerini dile getirdi.

Nuceyli, kitabevini teknolojinin gelişimiyle sürekli yenilemeye çalıştığını vurgulayarak, şunları anlattı:

"Son yıllarda kitabevimizi geliştirmeye ve genişletmeye çalıştık. Biliyorsunuz Gazze'de ambargo var. Fakat biz Gazze'de bulunmayan son dönem matbaa, baskı makinelerini temin etmiştik. Burayı geliştirmek adına ailemi temel ihtiyaçlardan dahi mahrum bıraktım. Amacım sadece bir kaç kuruş daha fazla biriktirip burayı iyi bir yer haline getirmekti. Son dönemde hedeflerim yavaş yavaş yerine ulaşmaya başlamıştı. Kitap ve matbaa alanında kendimizi geliştirmiştik. Elde ettiğim tüm karı da burayı geliştirmeye adamıştım. Ama İsrail hayallerimi paramparça etti. Tüm yaptıklarım sıfırlandı."

Enkaz altında kalan kitapları halen kurtarmaya çalıştıklarını ifade eden genç kitapçı, yaklaşık 50, 60 bin dolar arası zarara uğradığını, aynı apartmanda oturmasından dolayı evini de kaybettiğini sözlerine ekledi.