Türkiye'deki Suriyeli KOBİ'lerin karşılaştığı zorluklar çevrim içi konferansla ele alındı

İSTANBUL (AA) - Suriyeli KOBİ'lerin yüzde 90'ı, finansal kaynaklar ve işletmeleri için daha fazla alan sağlanırsa Türkiye'de kalmayı ve işlerini büyütmeyi düşünüyor.

Uluslararası sivil toplum kuruluşu SPARK'tan yapılan açıklamaya göre, kuruluşun Avrupa Birliği'nin finansal desteğiyle düzenlediği "Türkiye'de İş Yaratma: Suriyeli ve Türk KOBİ'ler için Finansmana Erişim" konulu konferans internet üzerinden gerçekleştirildi. Konferansta, Türkiye'deki Suriyeli ve Türk KOBİ'lerin bölgede daha fazla büyümek ve istihdam yaratmak için finansmana erişimlerini artırma konusundaki acil ihtiyaçları ele alındı.

Konferansta ilk kez, finansmana erişim, zorluklar ve çözümlerle ilgili yeni bir kapsam belirleme çalışması sunuldu. Çevrim içi gönderilen anket ve yüz yüze görüşmelerle yapılan araştırmalara dayanarak, her düzeyde KOBİ'lerin bankacılık ve finansman hizmetleri ile ilgili gündeme getirdiği temel sorunlar detaylandırıldı.

Rapora göre, KOBİ'ler önemli bir büyüme potansiyeline sahip ancak bu konuda yapısal zorluklarla karşı karşıyalar: SuTP (Geçici Koruma Altındaki Suriyeli) statüsü; serbest dolaşım sınırlamaları, dil engelleri, Türk ekonomi sistemi hakkında bilgi eksikliği gibi kısıtlamalar anlamına geliyor. İşletmelerinin ve çalışanlarının kayıt altına alınması, vatandaşlık başvuru süreçlerinin yeteri kadar şeffaf olmaması gibi konular da bu zorluklar arasında yer alıyor.

- Suriyeli KOBİ'lerin yüzde 90'ı Türkiye'de kalmayı ve işlerini büyütmeyi düşünüyor

Açıklamaya göre, online olarak gönderilen anket ve yüz yüze görüşmeler aracılığıyla aşağıdaki sonuçlar elde edildi:

"Suriyeli işletmelerin yüzde 30’u startup olarak kabul edilebilirken, yüzde 70’ini ise 100’den az çalışanı olan KOBİ’ler oluşturuyor. Yüzde 40'ı gıda ve perakende, yüzde 20’si toptan ticaret, yüzde 20’si tekstil ve giyim imalatı, yüzde 10’u eğitim hizmetleri, kalan yüzde 10’u ise diğer sektörlerde faaliyet gösteriyor. Suriyeli işletmeler oldukça yeni ve neredeyse tamamı 2011'den sonra kuruldu.

İşletme açılışlarının sayısı 2016-2017 yılları arasında zirveye ulaştı. Çalışan işçi sayısına göre işletmelerin yüzde 80'i mikro işletmeler, yüzde 18'i küçük işletmeler ve sadece yüzde 2'si orta ölçekli işletmeler. Hepsi yerel pazarı hedefliyor (sadece Suriyeli tüketiciler için) ve yalnızca yüzde 30'u yerel pazarların yanı sıra ihracat pazarlarını da hedeflediklerini iddia ediyor. Yüzde 30'dan fazlasının lisansı bulunmuyor ve sadece yüzde 70'i Türk İş Kanunu'nun gerekliliklerine göre kayıtlı bulunuyor. Suriyeli KOBİ'lerin yüzde 90'ı, finansal kaynaklar ve işletmeleri için daha fazla alan sağlanırsa Türkiye'de kalmayı ve işlerini büyütmeyi düşünüyor."

- Suriyeliler için finansal erişim sorunları

Açıklamada yer alan ifadelere göre, finansal erişim konusunda, sorunlar bir kredi kartı alırken veya para transfer etmek için bir banka hesabı açarken başlıyor. Bu amaçla, resmi kredilerin aile veya arkadaşlardan gelen gayri resmi krediler yerine işletmelerin kapasite geliştirilmesinde daha etkili olduğu düşünülse de bir SuTP'nin banka kredisi alması neredeyse imkansız görünüyor. Bankacılık açısından bakıldığında, Suriyeli KOBİ'ler borç veren için küçük ve riskli oldukları, güvenilirlikten yoksun oldukları, kayıtsız oldukları veya kayıtsız çalışanlarla çalıştıkları ve en önemlisi yaptırımlara maruz kalan bir ülkeden gelen yabancı oldukları ve çoğunlukla bankacılık açısından riskli ülkelere ihracat yaptıkları için göz ardı ediliyor. Vatandaşlıktan çıktıktan sonra bile, yönetim kurulunda Suriyeli bir isme sahip olmak, uluslararası yaptırımlardan korkan bankalar için bir sorun teşkil edebilir.

- "Türkiye'deki Mülteciler İçin Finans ve Bankacılık"

"Türkiye'deki Mülteciler için Finans ve Bankacılık" panelinde, Türkiye'nin 2010'ların başından bu yana 3,5 milyondan fazla mülteciye ev sahipliği yaptığı ve Suriyeli girişimcilerin 20 binden fazla iş kurduğu belirtildi. Suriyelilere ait işletmeler için özellikle finansal hizmetlere ve kredilere erişimde önemli zorluklar devam ediyor. Oturum, resmi bankacılık sektöründeki temel sorunları ele almak için atılacak gerekli adımlara ve yeni fintech teknolojilerine odaklanan zorluklara ve çözümlere genel bir bakış sundu.

"Türkiye'deki Suriyeli Girişimciler için Zorluklar ve Fırsatlar" panelinde; KOBİ'lerin yönetmeliklere uyma, Türkiye pazarına ulaşma konusunda yaşadıkları ve hatta aynı sektördeki diğer Türk şirketlerinin karşılaştıkları güçlükler de ele alındı. Suriyeli girişimciler, günlük zorluklar ve Suriyeli girişimcilerin Türkiye ekonomisi için sundukları fırsatlar hakkında konuşuldu.