Ürdün Kralı'na yönelik darbe girişimi iddiasıyla ev hapsinde tutulan Prens Hamza kimdir?

İSTANBUL (AA) - EKREM BİÇEROĞLU/ İDİRİS OKUDUCİ - Ürdün'deki darbe girişimi iddiasıyla evinde gözetim altında tutulan Kral 2. Abdullah'ın kardeşi ve eski Veliaht Prens Hamza bin Hüseyin, mevcut yönetimi "yolsuzlukla" eleştirirken, aşiretlerle güçlü bağ kurmak isteyen Kraliyet mensubu olarak öne çıkıyor.

Ürdün'de 6 yıl veliaht görevinde bulunan ve askeri alanda kariyer yapan Hamza bin Hüseyin ile eski Kraliyet Divanı Başkanı Basım Avadallah'ın isimleri darbe girişimi iddiasıyla dün bir anda dünya gündemine oturdu.

Ülkedeki yetkili makamlar, Bin Hüseyin'in darbe girişimiyle iltisaklı olduğu yönündeki iddiaları yalanlarken, uluslararası basında ise aksi iddia edildi.

Evinden dışarı çıkmasına izin verilmeyen Bin Hüseyin'in söz konusu başarısız darbe girişiminin arkasında yer alan yetkililerden biri olduğu öne sürülüyor.

Mart 1980'de dünyaya gelen 41 yaşındaki Bin Hüseyin, 1999-2004 yılları arasında Ürdün Veliaht Prensi unvanını taşırken, orduda da subay olarak görev yaptı.

6 yıl veliahtlık görevini sürdüren Bin Hüseyin, Kral 2. Abdullah'ın resmi mektubuyla bu görevden azledildi. Kral 2. Abdullah, kardeşinin yerine veliahtlık unvanını 26 yaşındaki en büyük oğlu Hüseyin bin Abdullah'a verdi.

- Askeri alanda uzmanlaştı

Bin Hüseyin, ilkokulu Ürdün'de okuduktan sonra eğitimine İngiltere'de devam etti. İngiliz Sandhurst Kraliyet Askeri Akademisi'nden 1999'da başarıyla mezun oldu. Mezuniyetinin ardından Ürdün Silahlı Kuvvetleri'nde subay olarak yer alıp, Zırhlı Tugay'da görev yaptı. Bin Hüseyin ayrıca İngiltere, Polonya, Almanya ve ABD'de çeşitli askeri kurslara katıldı.

ABD'deki Harvard Üniversitesi'nden de 2006'da mezun olan Bin Hüseyin, 2011'de İngiltere'deki King's College London Üniversitesi'nde savunma alanında yüksek lisans yaptı.

Paraşütçülük, keskin nişancılık ve helikopter pilotluğu kurslarına katılarak askeri beceri ve deneyimini zenginleştiren Bin Hüseyin, Ürdün ordusunda tuğgeneral rütbesine yükseldi.

Bin Hüseyin ordudaki tuğgeneral görevine ek olarak Aralık 2017'de Ürdün Genelkurmay Başkanı'na danışman olarak atandı.

Yurt içi ve dışında çeşitli resmi görevlerde Kral 2. Abdullah'ı temsil eden 41 yaşındaki Prens Hamza bin Hüseyin, Enerji Sektörü Kraliyet Danışma Komitesi Başkanlığını ve Ürdün Basketbol Federasyonunun onursal başkanlığını yürütüyor.

Bin Hüseyin, ayrıca Kraliyet Otomobil Müzesi ve Kraliyet Hava Sporları Kulübü Mütevelli Heyeti'ne başkanlık ediyor.

- Kraliyet ailesine muhalif kişiliğiyle tanınıyor

New York Times gazetesi 2012 yılında, Ürdün'de Arap Baharı'nın başlarında yaşanan olaylarda Ürdünlülerin kral olarak Bin Hüseyin'i görmek istediğini yazmıştı.

Gazete o dönem ayrıca, Kral Hüseyin'in vefat etmeden önce Bin Hüseyin'i halefi olarak tercih etmeye meyilli olduğunu ancak henüz okulda olması nedeniyle onu "veliaht" olarak tayin etmek istediğini ileri sürdü.

Bin Hüseyin, özellikle 2018'den itibaren ülkedeki farklı aşiret liderlerini sık sık ziyaret edip onlarla fotoğraf çektiriyor. Kraliyet ailesi halka mesafeli olmakla eleştirilirken Bin Hüseyin ise tam aksine aşiretlerle güçlü bağ kurmaya çalışıyor.

Kral Hüseyin'in dördüncü eşi Nur'dan olan eski Veliaht Prens'in yaptığı iki evlilikten 6 çocuğu bulunuyor.

- Basim Avadallah kimdir?

Darbe girişimi iddiasıyla adı öne çıkan Basım Avadallah da 1964 yılında Kudüs'te doğdu.

Avadallah, ABD'nin başkenti Washington'daki Georgetown Üniversitesi'nde okudu. Daha sonra London School of Economics'te (LSE) eğitimine devam etti. 1986'dan 1992'ye kadar çoğunluğu İngiltere'de olmak üzere Yatırım Bankacılığı alanında çalıştı.

Kraliyet Haşimi Mahkemesi'nde Ekonomi Departmanı Müdürü olarak çalışan Avadallah, 2001-2006 yılları arasında Planlama Bakanı, ardından Planlama ve Uluslararası İşbirliği Bakanı ve Maliye Bakanı olarak görev yaptı.

2006-2007 yılları arasında Kral 2. Abdullah'ın Ofis Müdürü olarak atanan Avadallah, 2007 ve 2008 yılları arasında Kraliyet Haşimi Mahkemesi Başkanı olarak görev aldı.

- Ne olmuştu?

ABD merkezli Washington Post gazetesinin haberinde, eski Veliaht Prens Hamza bin Hüseyin ve 20 kişinin "ülkenin istikrarına tehdit olduğu gerekçesiyle" gözaltına alındığı iddia edilmişti.

Gözaltına alınanlar arasında Ürdün'ün eski Kraliyet Divanı Başkanı Basım Avadallah'ın bulunduğu bildirilmişti.

Bin Hüseyin'in gözaltına alındığı ve başkent Amman'daki Sarayı'nda gözetim altında tutulduğu öne sürülürken, Ürdün Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Ahmed el-Huneyti ise Prens Hamza'nın gözaltına alınmadığını ancak kendisinden ülkenin güvenliğine zarar verebilecek faaliyetlerini durdurmasının istendiğini açıklamıştı.

Hamza bin Hüseyin, avukatı aracılığıyla BBC'ye gönderdiği video kaydında ev hapsine alındığını açıklayıp, yönetimi "yolsuzluk ve beceriksizlik"le suçlamıştı.

Arap dünyasının yanı sıra ABD de ülke güvenliği ve istikrarının korunması için alınan tüm kararlarda Ürdün'ü desteklediğini açıklamıştı.