7. Toplumsal Cinsiyet Adaleti Kongresi'nde "pandemi ve iş-yaşam dengesi" konuşuldu

İSTANBUL (AA) - Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) Yönetim Kurulu Başkanı Saliha Okur Gümrükçüoğlu, pandemide ev içindeki rollere ilişkin yaptıkları anket çalışmasına göre, yetişkin kadınların pandemide yeni rol ve yeni sorumluluk alma oranının yüzde 74 iken genç kızlarda bu oranın yüzde 62, erkeklerde ise yüzde 57 olduğu söyledi.

KADEM tarafından düzenlenen 7. Toplumsal Cinsiyet Adaleti Kongresi'nin "Pandemi ve İş-Yaşam Dengesi" başlıklı oturumunda konuşan Gümrükçüoğlu, "Kovid-19 Salgının Hane İçi İlişkilere ve Kadınların Hak Kayıplarına Etkisi" başlıklı bir sunum yaptı.

Pandemide ev içindeki rollerin ne kadar adil ve hakkaniyetli gerçekleştiğini araştırmak amacıyla anket yaptıklarını belirten Gümrükçüoğlu, şehirli, eğitimli orta ve üst sınıfa ait kesimin katıldığı anketle, pandemide hane içi rol dağılımını anlamak istediklerini, iş gücünü sorguladıklarını, pandemi ve hane içi ilişkilerde de herhangi bir şiddet vakası olup olmadığını belirlemeye çalıştıklarını anlattı.

Gümrükçüoğlu, yüzde 80'i 30 yaş ve üstü kadınların katıldığı ankette, yüzde 80'i üniversite mezunu ve üniversite düzeyinde, yüzde 50'si de çalışan kadınların yer aldığını dile getirerek, katılımcıların yüzde 80'e yakınının pandemide herhangi bir değişikliğin olmadığını, rutinde evdeki rol ve iş bölümünün devam ettiğini, yüzde 20'sinin ise kadının çalışmasıyla aile içindeki gelir yükseldikçe evdeki rol dağılımının değiştiğini söylediğini kaydetti.

Kadının çalışmasıyla eşin evdeki iş paylaşımında desteğinin arttığının söylenebileceğini ifade eden Gümrükçüoğlu, şöyle devam etti:

"Yeni roller üstlenme, farklı sorumluluk üstlenmede çoğunluğu yetişkin kadınların daha çok rol üstlendiğini, daha önce yapmadıklarını pandemi sürecinde yaptıklarını görüyoruz. Yetişkin kadınların pandemide yeni roller ve yeni sorumluluklar alma oranı yüzde 74 iken genç kızların yüzde 62, erkeklerin de yüzde 57 olduğu görülüyor. Anneler ve kızları yüzde 62 ile yüzde 74 oranında bu dönemde daha fazla rol alıyorlar ve bunu üstleniyorlar. Buna rağmen yüzde 68-70 oranında adaletli bir rol dağılımının olduğunu düşünüyor. Kadınlar, ne kadar yeni rol üstlenseler de, 'bunu yapmak zorundayım' psikolojisiyle bunun adil bir paylaşım olduğunu, kendi vazifesi olduğunu düşünüyor. Çocuk ve hasta bakımında yüzde 91 oranında kadınların önde olduğunu görüyoruz. Pandemi döneminde çocukların eğitimiyle ilgili kim daha çok ilgileniyor sorusuna katılımcıların yüzde 90'a yakını anneler olduğunu söylüyor. Yemek, temizlik, ev düzeninde kadınlar daha önde ancak bu konuda erkeklerin yüzde 56,1'i görev üstlendiğini söylüyor."

- Mobbinge uğramada kadınlar daha önde

Gümrükçüoğlu, pandemi döneminde çiftlerden kadınların yüzde 5, erkelerin de yüzde 8'inin işinden ayrıldığını, mobbinge uğramada ise kadınların daha önde olduğunu ifade ederek, hane içi ilişkilerde paylaşım, sohbet ve iletişimin arttığını, yaşı daha yüksek olanların çocuklarla aktivetelerinin yükseldiğini söyledi.

Katılımcıların yüzde 49'unun bu dönemde aile içinde herhangi bir gerginlik yaşanmadığını, yüzde 38'inin kısmen, yüzde 18'inin ise gerginliğin çok arttığını söylediğini belirten Gümrükçüoğlu, pandemi sürecinde psikolojik sorunların yaşandığını, normale dönemeyecek olmanın verdiği rahatsızlıkla danışan ve psikiyatra giden hasta sayısında da artış görüldüğünü dile getirdi.

- "Türkiye'de kadınlar erkeklerden beş kat daha fazla ev işi yapıyor"

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dr. Öğretim Üyesi Ümmügülsüm Aysan, "Kovid-19 Salgınının Kadınların İş Yaşam Dengesine Etkisi-Çocuklu Akademisyen Kadınların Hiç Bitmeyen Mesaisi" adlı sunumunda, Türkiye'de kadınların erkeklerden beş kat daha fazla ev işi yaptığını söyledi.

Pandemi sürecinde de ev işlerinin esas sorumlusunun kadınlar olarak görüldüğünü dile getiren Aysan, Türkiye'deki akademisyenlerin iş yaşam dengesinin nasıl değiştiğine ilişkin kadınlarla görüşerek yaptıkları bir araştırmayı paylaştı.

Aysan, araştırma sonuçlarına göre, pandeminin, kadınların çoğunluğunun iş yaşam dengesini daha da bozduğunu, özellikle küçük çocuğu olanların sıkıntılar yaşadığını belirterek, akademisyen kadınların, evde kalmaları nedeniyle sürekli anneleriyle bir arada olan küçük çocuklarının beklentilerinde artış, ev işlerinde artış, çocukların uzaktan eğitiminin takibi gibi zorluklar yaşadıklarını dile getirdi.

Akademisyen kadınların pandeminin ilk dönemini çevrim içi eğitime adapte olmakla geçirdiğini anlatan Aysan, akademik araştırmalarında azalmalar yaşayan kadınların bu süreçte ancak çocuklar uyuduktan sonra kendi uykularından feragat ederek çalışabildiğini kaydetti.

Aysan, ev ve iş hayatında yetersizlik duygusu yaşayan akademisyen kadınların ev işlerinin esas sorumlusu olduğunu, erkeklerin ise yardımcı konumda kaldığını söyledi.