Pakistan Dışişleri Bakanı Kureyşi: "Cammu Keşmir ile ilgili hiçbir şey Hindistan'ın iç meselesi olamaz"

İSLAMABAD (AA) - Yeni Delhi yönetiminin 5 Ağustos 2019'da Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan Hint Anayasası'nın 370'inci maddesini kaldırmasını birkaç gün önce "Hindistan'ın iç meselesi" olarak nitelendiren Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi, muhalefetten gelen tepkilerin ardından, "Cammu Keşmir ile ilgili hiçbir şey Hindistan'ın iç meselesi olamaz." ifadesini kullandı.

Dışişleri Bakanı Kureyşi, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Açık olayım, Cammu Keşmir, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi gündeminde uluslararası kabul gören bir meseledir." ifadesine yer verdi.

Keşmir anlaşmazlığının nihai uzlaşısının BM Güvenlik Konseyinin BM himayesinde özgür ve tarafsız plebisit kararında yattığını belirten Kureyşi, "Cammu Keşmir ile ilgili hiçbir şey Hindistan'ın iç meselesi olamaz." değerlendirmesinde bulundu.

Kureyşi'nin açıklaması, muhalefetin, Dışişleri Bakanı'nın Yeni Delhi yönetiminin 5 Ağustos 2019'da Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan Hint Anayasası'nın 370'inci maddesini kaldırmasını Hindistan'ın iç meselesi olarak nitelemesine tepki göstermesinin ardından geldi.

- Muhalefet tepki göstermişti

Kureyşi, birkaç gün önce yerel bir televizyon kanalına verdiği röportajda, Madde 370 ile 35A fıkrasının aynı önemde olmadığını ve Madde 370’in Hindistan’ın iç meselesi olduğunu söylemişti.

Kureyşi, 35A fıkrasının bölgenin demografik yapısının değiştirilmesi için kullanıldığını belirtmişti.

Muhalefetteki Pakistan Müslüman Ligi-Navaz (PML-N) Genel Sekreteri Ahsan İkbal, dün sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakanı Kureyşi’nin açıklamalarına tepki göstererek "Keşmir politikasında büyük bir U dönüşü. Milletin anlaşmanın ne olduğunu bilmesi gerekiyor." ifadesini kullanmıştı.

- Cammu Keşmir'in özel statüsünün kaldırılması

Hindistan, anayasanın yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan 370'inci maddesini 5 Ağustos 2019'da iptal ederek bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmış, Cammu Keşmir'i merkeze bağlı "Birlik Toprağı" statüsünde iki bölgeye ayırmıştı.

Bu madde, merkezi hükümetin Cammu Keşmir'deki gücünü sınırlandırmaktaydı. Buna göre, Hindistan parlamentosunun Cammu-Keşmir’e ilişkin yasama yetkisi savunma, dış ilişkiler ve iletişimle ilgili konuları kapsıyordu ve diğer tüm konular için parlamento sadece Cammu Keşmir hükümetinin anlaşmasıyla yasama faaliyeti yapabilmekteydi.

370'inci maddenin 35A fıkrası uyarınca, Cammu Keşmir hükümetine, bölgede daimi oturum iznine sahip olma hakkının kimlere verilebileceğini saptama ve belirlenen kişilere kamu sektöründe istihdam, taşınmaz mal edinme, burs ve diğer yardım türlerinden yararlanma haklarını sağlama yetkisi verilmekteydi.

- Keşmir sorunu

İngiltere, 1947'de sömürge olarak yönettiği Hindistan'dan çekilirken o dönemde prenslik olan Keşmir, bağımsızlıklarını yeni kazanan Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda tercihle karşı karşıya kaldı.

Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Savaşların ardından sağlanan geçici ateşkes sonucunda Cammu Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde kaldı. Bölgenin doğusundaki yüzde 20'lik bir kısım ise sınırdaş Çin'in hakimiyetine verildi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halk oylamasıyla belirlenmesini öngörüyor.

Hindistan halk oylamasına karşı tutum benimserken Pakistan, BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.​​​​​​​